ISIN – Definicja & Znaczenie

ISIN (International Securities Identification Number) to 12-znakowy kod zgodny z ISO 6166, który jednoznacznie identyfikuje konkretny papier wartościowy (akcję, obligację, udział funduszu) – niezależnie od tego, na której giełdzie jest notowany.

Kluczowe informacje

• W skrócie: ISIN to globalny identyfikator papieru wartościowego, a nie miejsca obrotu.
• Dlaczego ważne: Umożliwia jednoznaczne rozliczenia, raportowanie i mapowanie danych między rynkami.
• Kontekst/zastosowanie: Występuje w wyciągach maklerskich, feedach danych, plikach rozliczeniowych i raportach nadzorczych.
• Zakres a giełda: Ten sam ISIN może być przedmiotem obrotu na wielu giełdach; MIC identyfikuje miejsce obrotu.

Co to jest ISIN?

ISIN to standard ISO 6166 nadawany i utrzymywany przez krajowe agencje numerujące (NNA). Kod jest niezależny od języka i rynku, dzięki czemu inwestorzy, depozyty i regulatorzy mogą wskazać dokładnie ten sam instrument, nawet przy notowaniach równoległych lub handlu poza rynkiem regulowanym. ISIN obejmuje m.in. akcje, obligacje, ETF-y, fundusze i produkty strukturyzowane.

Struktura ISIN

ISIN = CC (2 litery) + NSIN (9 znaków) + Cyfra kontrolna (1)
CC: dwuliterowy kod kraju wg ISO (jurysdykcja emisji).
NSIN: krajowy identyfikator papieru wartościowego.
Cyfra kontrolna: obliczana algorytmem Luhn (Mod-10) po konwersji liter na liczby (A=10 … Z=35).

Jak działa ISIN

Przy emisji NNA nadaje NSIN i tworzy ISIN z prefiksem kraju oraz cyfrą kontrolną. Systemy handlowe, depozytowe i raportowe używają ISIN jako głównego klucza instrumentu, a lokalne identyfikatory (np. ticker na danej giełdzie) są do niego mapowane.

Walidacja w praktyce (cyfra kontrolna)

Krok 1: Zamień litery na liczby (A=10 … Z=35) i połącz z cyframi.
Krok 2: Licząc od prawej, podwajaj co drugą cyfrę; gdy wynik > 9, zsumuj jego cyfry.
Krok 3: Zsumuj wszystkie cyfry.
Krok 4: Cyfra kontrolna = (10 − (Suma mod 10)) mod 10.
To algorytm Luhna/Mod-10, który wykrywa typowe błędy wprowadzania/przesyłu.

Przykład (tylko format)

Przykładowy ISIN: PL1234567890

• PL = kod kraju (Polska jako jurysdykcja emisji)
• 123456789 = przykładowy NSIN
• 0 = cyfra kontrolna policzona Luhnem

Zalety i uwagi

Zalety

• Globalna jednoznaczność: Jeden identyfikator instrumentu we wszystkich systemach i na wielu rynkach.
• Sprawne operacje: Ułatwia rozrachunek, zdarzenia korporacyjne i uzgodnienia danych.
• Zgodność regulacyjna: Powszechnie wymagany w raportowaniu.

Uwagi

• Nie identyfikuje miejsca obrotu: Do tego służy MIC; ISIN nie zawiera informacji o walucie/linie notowań.
• Notowania równoległe: Ten sam ISIN może mieć różne tickery/waluty; trzeba poprawnie mapować linie.
• Zmiany korporacyjne: Fuzje, podziały, przeniesienie siedziby mogą skutkować zmianą lub wycofaniem ISIN.

Przykład zastosowania ISIN

Emitent notuje te same akcje w kraju i za granicą. Pozycje w systemie portfelowym agreguje się po ISIN, a różnice pomiędzy rynkami (ticker, waluta, opłaty) rozróżnia się przez MIC i dodatkowe atrybuty danych referencyjnych.

Powiązane definicje

• MIC (Market Identifier Code) – identyfikator miejsca obrotu.
• CUSIP – północnoamerykański identyfikator papierów (często wchodzi w skład US-ISIN).
• SEDOL – identyfikator używany na rynku brytyjskim; mapuje się do ISIN.
• LEI (Legal Entity Identifier) – identyfikator podmiotu/emitenta.